سجاره توليسن جاوي عرب ڤيݢون



چاتتن ذولکيۏ -- سجاره ڤرکمبڠن اسلام د ايندونيسيا تيدق بيسا دلڤسکن دري توليسن. ترلبيه توليسن عرب ڤيݢون يڠ مروڤاکن سارنا اونتوق منترنسفير علمو اݢام دڠن ڤرانتارا دنيا توليس-منوليس.

حال اين تيدق منافيکن اداڽ ترنسفير علمو دڠن چارا مندڠرکن ماتيري يڠ تله دسمڤأيکن اوليه سأورڠ علماء اتاو کياي يڠ مڠاجق کڤد اݢام الله دڠن ملالوءي ليسن، انته دڠن چارا دعوة کليليڠ اتاو دڠن چارا مڽلڠݢاراکن ڤڠاجين اݢام د سوراو-سوراو اتاو ڤسانترن-ڤسانترن.

ترنسفير علمو دڠن توليسن دلاکوکن اوليه علماء اتاو کياي دڠن توجوان اݢر علمو بيسا لبيه ترجاݢ دان بيسا دنعمتي اوليه اورڠ باڽق. بوکن اورڠ يڠ هيدوڤ سماسڽ، نامون ݢينراسي يڠ ستلهڽ جوݢ بيسا منݢوق علمو تادي. ڤارا علماء اتاو کياي تادي منوليس جوݢ دکارينکن مليهت کوندسي کاڤسيتس اوتق مأنسي يڠ تيدق بيسا لوڤوت دري ساله دان لوڤا. سهيڠݢ، ڤرلو اداڽ ڤڠابادين دڠن چارا منوليس.

دڠن اداڽ توليسن عرب ڤيݢون د کالا ايت، علمو اکن لبيه ترجاݢ دري ڤروبهن دان ڤنڽيمڤڠن. بوقتي ڤنتيڠڽ اداڽ سبواه توليسن، باڽق علماء نوسنتارا د کالا ايت يڠ منيڠݢلکن سبواه کاريا، سڤرتي سولوق سونن بوناڠ ﴿هيد بووق ۏن بوناڠ﴾ يڠ دڤرچاي سباݢاي کاريا سونن بوناڠ، حکاية هڠ تواه، حکاية راج-راج ڤاسا، ريساله تصوف حمزه فنسوري، کاريا کياي ريفاي کاليساسق، کاريا کياي شليه دارت، دان لاين-لاين. کاريا-کاريا علماء نوسنتارا اين کبڽقان دتوليس دڠن اکسارا عرب ڤيݢون، باءيق کاريا اصلي اتاو حاصيل دري ترجمهن دري کتاب-کتاب يڠ برليتيراتور عرب.

حروف ڤيݢون برأصل دري لفال جاوا ڤيݢو، يڠ ممڤوڽاءي ارتي مڽيمڤڠ. حال اين دکارينکن ميمڠ حروف ڤيݢون اين مڽيمڤڠ دري ليتيراتور عرب دان جوݢ مڽيمڤڠ دري ليتيراتور جاوا. باݢي يڠ ڤرنه ڽنتري تنتوڽ فهم دڠن حروف ڤيݢون. حروف-حروف ڤيݢون اين بيسا دکاتاکن سباݢاي سبواه اکسارا يڠ نيلينيه کارنا سوسونن اتاو تاتاننڽ يڠ اݢق بربيدا دڠن بهاس اصليڽ ﴿عرب بوکن، جاوا جوݢ بوکن﴾. 

عرب ڤيݢون اين دسبوت ڤولا عرب ڤيݢو اتاو عرب جاوي. ياايت، توليسن يڠ مڠݢوناکن حروف عرب اتاو حروف حجاءييه، اکن تتاڤي دالم ڤرکتيق بهاسڽ مڠݢوناکن بهاس جاوا اتاو بهاس دايره لاينڽ يڠ سسواي دڠن سليرا اورڠ يڠ ايڠين مڠݢوناکنڽ. د سواتو دايره، عرب ڤيݢون جوݢ دسبوت دڠن عرب ملايو. حال اين دکارينکن مڠݢوناکن بهاس ملايو اتاو ايندونيسيا; اتاو بهاس لوکل لاين يڠ دتوليس دڠن حروف عرب. 

ڤنمءن حروف ڤيݢون ساڠتله باڽق. د دايره مليسيا ديناماکن حروف جاوي. سداڠکن د کالڠن ڤسانترن ديناماءي حروف عرب ڤيݢون. اکن تتاڤي، اونتوق کالڠن يڠ لبيه لواس، حروف عرب ڤيݢون دکنل دڠن اصطلاح حروف عرب ملايو کارنا ترڽات حروف عرب بربهاس ايندونيسيا اين تله دݢوناکن سچارا لواس د کاوسن ملايو مولاي دري ترڠݢانو ﴿مليسيا﴾، اچيه، رياو، سومترا، جاوا ﴿ايندونيسيا﴾، بروني، هيڠݢ تايلند باݢين سلتن. مک تيدق مڠهيرنکن، جک کيت ممبلي ڤرودوق-ڤرودوق ماکنن د کاوسن دنيا ملايو ﴿مليسيا، تايلند سلتن، بروني، دان ببراڤ ولايه د ايندونيسيا﴾ داڤت دڤستيکن ترداڤت توليسن عرب ڤيݢون دالم کمسنڽ والاوڤون دڠن بهاس يڠ بربيدا. بهاس ترسبوت دسسوايکن دڠن تمڤت اتاو نݢارا يڠ مڠلوارکن ڤرودوق-ڤرودوق ترسبوت.

حروف عرب ڤيݢون اين ممڤوڽاءي کاونيکن ترسنديري. جک دليهت دري کجاءوهن، توليسن عرب ڤيݢون سڤرتي توليسن عرب ڤد بياساڽ. نامون، کالاو دچرماتي سبنرڽ، سوسوننڽ اتاو راڠکين حروف-حروفڽ بوکن سوسونن بهاس عرب. اورڠ عرب اصلي تيدق اکن بيسا ممباچ توليسن عرب ڤيݢون. سأندايڽ مريک بيسا ممباچ عرب ڤيݢون، نيسچاي تيدق سجلس دڠن باچان اورڠ جاوا اتاو ملايو اصلي.

مڠناءي سياڤا يڠ منموکن حروف عرب ڤيݢون اد ببراڤ ڤنداڤت. منوروت سواتو چاتتن، حروف عرب ڤيݢون مونچول سکيتر تاهون 1400 م يڠ دݢاݢس اوليه رم. رحمة اتاو يڠ لبيه دکنل دڠن سبوتن سونن امڤيل د ڤسانترن امڤيل دنثا سورباي. سداڠکن منوروت ڤنداڤت لاين، ڤڠݢاݢس حروف عرب ڤيݢون اداله شريف هداية الله اتاو سونن ݢونوڠ جاتي چيربون. اد جوݢ يڠ مڠاتکن بهوا حروف عرب ڤيݢون اين دتموقن اوليه امام نووي البنتاني.

سايڠڽ، حروف عرب ڤيݢون کيني تيدق لاݢي دکنل اوليه مشارکت اسلام سچارا لواس. ڤدحال، منوروت سجارهڽ، حروف عرب ڤيݢون تله دݢوناکن سچارا لواس اوليه ڤارا ڤنڽيار اݢام اسلام، علماء، ڤڽااير، سستراون، ڤدݢڠ، هيڠݢ ڤوليتيکاس د کاوسن دنيا ملايو. ڤران ڤنجاجه جوݢ ممڤوڽاءي ڤڠاروه دالم مڠݢروݢوتي برکورڠڽ ڤماهمن تنتڠ حروف عرب ڤيݢون. سبب، ڤد ماس ڤنجاجاهن دالم ڤمرينتاهنڽ، توليسن يڠ دݢوناکن اونتوق اوروسن نݢارا اداله دڠن مڠݢوناکن حروف لاتين. سداڠکن حروف عرب ڤيݢون تريسولير د دنيا ڤسانترن. کادأن اين بربيدا دڠن سبلوم ڤنجاجه مڠينجقکن کاکيڽ د بومي نوسنتارا.

کوڠريس بهاس يڠ داداکن د سيڠاڤورا ڤد 1950-ان جوݢ تله ممڤرکوات کدودوکن حروف روموي. ساله ساتو کڤوتوسن دالم کوڠريس ترسبوت مڠحاصيلکن ڤمبنتوقن ديوان بهاس دان ڤوستاک مليسيا يڠ ممڤلوڤوري دان مڠومڤوري ڤڠݢوناان ابجد روموي. ساعت ايتله همڤير سموا ڤنربيت کورن، مجله، دان بوکو دڠن ترڤقسا مڠݢنتي اکسارا عرب ڤيݢون دڠن حروف روموي.

ڤد تاهون 2007 تله دسلڠݢاراکن کوڠريس اجتمع علماء نوسنتارا ک 2 د مليسيا. دالم کسمڤتن اين، اد علماء اصل ايندونيسيا ﴿خ. ماءيميون ذوباير﴾ تله مڽمڤأيکن بتاڤ کلستارين تراديسي سالف دالم تاهڤ کريتيس. ببراڤ اجرن سالف مولاي ترلوڤاکن، ساله ساتوڽ اداله عرب ڤيݢون. د تڠه مشارکت، عرب ڤيݢون مولاي دتيڠݢلکن سچارا ڤرلاهن.

خ. ماءيميون ذوباير دالم ببراڤ کسمڤتن تق هنتي-هنتيڽ مموتيۏاسي ببراڤ ڤيهق اونتوق سنانتياسا منتراديسيکن سالف، ترماسوق مڠهيدوڤکن کمبالي عرب ڤيݢون سباݢاي ايکون سالف يڠ ڤرلو دليستاريکن. 

جک تراديسي عرب ڤيݢون اين ترلوڤاکن، مک اورڠ اسلام د ايندونيسيا اين تله لوڤا اکن سجاره ماسوقڽ اسلام د ايندونيسيا. اوليه کارنا ايت، ماريله کيت مڠݢلي دان ملستاريکن عرب ڤيݢون اݢر تيدق هيلڠ دتلن بومي. باڽق سکالي علمو-علمو علماء اتاو کياي تردهولو يڠ برتوليسکن دڠن عرب ڤيݢون. جک بوکن کيت اومت اسلام يڠ ملستاريکن، لالو سياڤا؟


ڤنوليس اداله اسااس دان کتوا ويبسايت ڤڤ.الانور سارڠ رمبڠ جاتيڠ اصل ڤتي.  ﴿سومبر




شاركه

عن Admin2

بلوݢ اين دبوات اوليه ذوالکفل مربون، برتوجوان اݢر ممودهکن کمبالي ڤمباچ #توليسنجاوي ممڤرکتيککن کممڤوانڽ. ممڤرکاي خزانه بوديا ايندونيسيا.
    تعليقات بلوجر
    تعليقات فيسبوك

0 comments :

Post a Comment